To leem or not to leem

Alle elektriciteitskabels en contactdozen zijn ingewerkt in de muren, we kunnen beginnen aan het volgende hoofdstuk: de scheidingswanden boven. Ik beschik niet over een moderne paneelzaagmachine, maar met wat puzzelwerk kom ik tot een aanvaardbaar alternatief om de platen perfect recht af te zagen. Het systeem van de Novatop-platen (4 zijden tand en groef) zorgen ook nu dat er geen verlies is van materiaal, goedkoop en geen verkwisting van hout. Het gaat goed vooruit en op het einde van de dag overschouw ik met een voldaan gevoel de gedane werken. Ook hier worden de inbouwdozen voor de schakelaars en stopcontacten direct ingewerkt in de wanden, in deze houten platen gaat het een stuk eenvoudiger.

De wanden zijn gebouwd en ondertussen is het zaagsel zowat overal als sneeuw neergedwarreld over alle ruimtes ( ondanks dat er een stofzuiger aan de zaagmachine is gekoppeld) Kuisen is ook hier opnieuw de boodschap waarbij vrouwlief en de kleinkinderen met plezier een handje toesteken.

Ik krijg telefoon van mijn nicht dat ze onderweg zijn met hun bevriend koppel en dat ze wat kurk bij zich hebben. Kort daarna komt een grote mobilehome opgereden. Na een korte kennismaking met het reizende koppel willen ze graag hun gift uitladen. De kruiwagen is veel te klein om alle dozen wijnkurken te herbergen die ze uit hun mobilehome tevoorschijn halen. Een zeer warm gesprek volgt nog waarin zij hun pioniersverhaal van zelfvoorzienend leven in zuid-Frankrijk vol enthousiasme vertellen. Niet minder enthousiast vertel ik ons toekomstverhaal 'toeronzent' in Beernem. In één uur evolueren we samen van wildvreemden voor elkaar naar gelijkgestemde zielen met eenzelfde doel voor ogen. Met een deugddoende knuffel nemen we afscheid met de belofte dat ze zeker terugkomen om ons pad verder te kunnen volgen. Dank nichtje Monique om de mooie verbinding te maken.

Het is als intermezzo opnieuw tijd om de kurkmachine op te warmen en alle binnengekomen kurken te vermalen naar isolatiegranulaat. Kruiwagens vol, evengoed als een zakje met drie kurkjes, alles wordt met evenveel dankbaarheid aanvaard en met evenveel liefde verwerkt.

We zijn er nog lang niet, maar toch kijken we al even naar de toekomst wat vloerafwerking betreft. In 2020 (in de coronaperiode) heb ik een kleine zonde gedaan en in Gent oude eiken parket kunnen aankopen. We hebben niet genoeg om alles met deze parket te beleggen maar aan moeders kant heb ik wel een grote familie. Neef Geert nodigt ons uit om de mogelijkheden qua parket te gaan bekijken bij hem thuis. We zijn ervan overtuigd dat we bij hem wel iets zouden vinden dat past bij wat wij hebben liggen. Wetende wat onze doelstelling van ons project is (duurzaamheid , recuperatie, geen tropisch hout enz) had hij enkele voorbeelden klaar gezet in zijn atelier. Zonder overleg valt de keuze van Vera en ikzelf onmiddellijk op dezelfde plank uit een reeks van vier. Geert heeft een kleine verassing in petto; de planken zijn gemaakt uit Douglas-hout afkomstig van uit Ten Torre Ryckevelde (een natuurgebied in Oedelem op 5 km van ons huis). Daar zijn ze als exoten gekapt om het bos te renoveren naar inheemse houtsoorten.

Ondertussen wordt de leem thuis geleverd door Peter Steen. Met de kooiaap worden de bigbags van de oplegger getild en naar de bouwplaats gebracht. Een levensgevaarlijke opdracht zo blijkt, Peter staat doodsangsten uit. De oplegger moet op de rijweg blijven staan (wegens te groot om op de bouwplaats te komen) waardoor het verkeer wat opgehouden wordt telkens Peter een bigbag van de camion neemt. Wij ( zijn vriendin en ikzelf) hebben ons fluovest aan en proberen het verkeer te regelen ( er staan ook gevaardriehoeken op de weg). Blijkbaar hebben de meeste chauffeurs allemaal iemand op sterven liggen waar ze dringend naar toe moeten, ik ben ondertussen wel al één en ander gewoon maar nu is het verschrikkelijk. Ze rijden de poten vanonder ons gat en ik noem hier geen merken van auto's maar bij bepaalde merken staat er in de aankoopakte dat je als bestuurder arrogant en niets ontziend moet zijn. Ze krijgen er bij aankoop gratis een middelvinger bij.

Het volgende hoofdstuk in de nieuwbouw is lemen maar eerst moet er nog wat afplakwerk worden gedaan. Het was oorspronkelijk mijn doelstelling om alle leem zelf met de hand aan te brengen. Na de technische ruimte op deze manier te hebben geleemd ben ik echter op mijn besluit terug gekeerd. Meer dan 25 jaar terug heb ik mijn rechterschouder onbezonnen zwaar overbelast (toen was ik nog jong en wild) met scheuren en ontsteking in het schouderkapsel als gevolg. Ik heb met deze historische kwetsuur leren leven (zonder risicovolle operatie) en kan alles doen wat ik wil maar… zonder zottigheden. In de technische ruimte heb ik precies één bigbag leem gebruikt wat neerkomt op ongeveer één ton (1000kg). Voor het volledig huis is er ongeveer 10000kg nodig en dat zou wel eens een beetje te veel van het goede kunnen zijn. Ik maak een risicoanalyse en besef dat als mijn schouder het onderweg voor bekeken houdt, ik het aan mijnen rekker heb en het voor de rest van ons project mag vergeten. De keuze valt op het gebruik van een machine om de leem aan te brengen.

Dat houdt echter wel in dat er serieus wat moet afgeschermd worden het is vrij simpel, alles waar geen leem mag komen moet beschermd worden, We zijn dus eventjes zoet om dat karwei tot een goed einde te brengen. De ramen en deuren dienen ook nog speciaal afgetaped te worden zodat er geen tochtgaten meer zijn. Wij hebben onze ramen en deuren niet geplaatst met PUR schuim maar alles opgestopt met vlaswol waardoor er extra aandacht moet besteed worden aan het afdichten ervan zodat we wettelijk in orde zijn (wat zorgt de wet toch goed voor ons 😉).

Een machine huren (wat het werk enorm zou verlichten) blijkt een zeer dure aangelegenheid te zijn want ik kan de machine maar een tiende van de tijd gebruiken, de aangebrachte leem vergt nog heel wat werk tot deze mooi effen is afgewerkt. Na wat zoekwerk komt er positief nieuws uit de bus en een week later staan er drie professionals + een machine klaar om er tegenaan te gaan. We zijn dus met vier man sterk van start gegaan; de machine waarin de leem wordt gemengd met water tot de juiste consistentie draait de hele dag door zonder pauze. Ik neem het vullen van de machine op mij zodat ik de eerste dag niet binnen kom. De eerste laag is aangebracht en moet nu twee weken uitdrogen vooraleer er ofwel een tweede laag basisleem ofwel een witte finishlaag op komt. Ik loop even rond samen met Jerome en ik kom tot het besluit dat we elk een ander idee hebben over de graad van afwerking. Na een paar dagen alles wat te laten bezinken (ik wil niet overhaast mijn mening kenbaar maken) besluit ik toch een mail te sturen. Leem mag er organisch uitzien maar wij wensen geen Bokrijkdesign. Na twee weken uitharden is Jerome en Geert hier terug en voor de werken starten zitten we rond tafel om het meningsverschil op een volwassen manier te bespreken ( we zijn immers geen politiekers). Na nog twee dagen werk is het een wereld van verschil. De rest van de afwerking ligt nu in mijn handen. Eén muur is klaar om de witte finishlaag aan te brengen, ik kan dan ook bijna niet wachten om eraan te beginnen. Met het vochtige weer zal het uitdrogen geen succesnummertje worden dus heb ik twee, relatief kleine bouwdrogers, gehuurd om ons daarin bij te staan. Iedere bouwdroger heeft een motor met een vermogen van 1,5 kw. Na twee dagen is de temperatuur binnenin opgelopen tot 29° C. dit enkel met de warmte dat de twee lichte motoren afgeven. Een bewijs dat onze bouwschil wel degelijk goed isoleert.

Een beetje moe maar voldaan bekijken we de werken van de afgelopen dagen, het sterkt alleen maar ons gevoel dat we verdomme goed bezig zijn. We zijn er nog lang niet maar heel in de verte zien we reeds een klein lichtje branden.